Dutch Design wereldberoemd – mijn top 10

Iedereen is bekend met de Scandinavisch design, maar wist je dat van Nederlandse bodem ook heel veel meubels wereldberoemd zijn geworden?

Dutch design is een term die is ontstaan in de jaren ’80. De naam wordt gebruikt voor het ontwerpen van meubelstukken door Nederlandse ontwerpers. Bekende ontwerpers van Dutch Design zijn Marcel Wanders, Piet Hein Eek en Maarten Baas. Inmiddels is Dutch design een waar exportproduct geworden. Overal ter wereld kom je meubelstukken tegen in winkels maar ook in musea. Diverse evenementen in het buitenland staan in het teken van het Nederlandse ontwerp. Shanghai organiseerde bijvoorbeeld in 2008 de Dutch Design Expo en in 2005 konden New Yorkers naar de Orange Alert.

Dutch design kan beschreven worden aan de hand van de volgende termen: minimalistisch, experimenteel, innovatief, onconventioneel en met een gevoel voor humor. Herken je de volgende ontwerpen en kun je ze ook omschrijven aan de hand van de bovenstaande termen?

Mijn top 10!

Natuurlijk ben ik ook groot fan van ontwerpen van eigen bodem. Ik wil daarom graag mijn 10 favorieten delen. Misschien niet de meest bekende of vooruitstrevende meubelstukken, wel ontwerpen die ik echt in mijn huis zou willen zetten.

W.H. Gispen – Gispen 1013 kapstok (1933)

Als je het over Nederlandse design hebt, dan hebben we hierbij gelijk een klassieker te pakken. Tot voor kort was ik nog niet zo bekend met het enorme oeuvre van Willem Hendrik Gispen, maar na bij iemand op zijn bezoek te zijn geweest met een complete Gispen inrichting, ontdekte ik dat zijn ontwerpen worden beschouwd als hoogtepunten in de geschiedenis van de Nederlandse industriële vormgeving. Gispen is in Engeland geïnspireerd geraakt door de Arts and Craft beweging en kenmerken zoals een eenvoudig, symmetrisch en functioneel ontwerp, zie je ook terugkomen in Gispens werk. Internationale bekendheid verwierf Gispen in 1927 toen hij met zijn Giso lampen deelnam aan de tentoonstelling “Die Wohnung” in Stuttgart. Naast heel veel lampen en stalenbuismeubelen heeft hij ook een kapstokken ontworpen, wat eigenlijk ook het ontwerp was wat ik als eerste kende (maar waar ik toen nog niet van door had dat het van Gispen was). De kapstok is gemaakt van hoogglans chroom met hoedendrager. Er zijn drie verschillende uitvoeringen: met 6 haken (1011 model), met 8 haken (1012 model) en met 10 haken (1013 model). Ik prefereer natuurlijk degene met 10 haken, omdat ik nogal een uitgebreide collectie aan jassen bezit… Wat ik vooral zo bijzonder vind is de enorme tijdloosheid van dit ontwerp, na meer dan 80 jaar gaan de kapstokken nog steeds als zoete broodjes over de toonbank. Zowel bedrijven als huishouden vallen voor dit eenvoudige design. De prijs van de kapstok met 10 haken is €315,-

Gerrit Rietveld voor Metz & Co – Utrecht chair (1935) sinds 1988 in productie genomen door Cassina
Gerrit Thomas Rietveld is een van de bekendste Dutch designers van voor de oorlog. Rietveld was architect en sloot zich aan bij De Stijl. Rietvelds meubelontwerpen uit deze periode, in de karakteristieke primaire kleuren (rood, geel, blauw), zijn dan ook pure toepassingen van de opvattingen van De Stijl. De Utrecht stoel is een van de weinige gestoffeerde stoelen van Rietveld die ook daadwerkelijk in productie is genomen. De stoel, met armleuningen die overgaan in voorpoten, werd in 1936 door Metz & Co. in Amsterdam uitgegeven. De zitting en rugleuning vormen een hoek, waarvan de gekantelde verbinding de achterpoot vormt. In 1988, honderd jaar na de geboorte van Rietveld, nam Cassina de Utrecht stoel opnieuw in productie. Tot een aantal jaar geleden kende ik deze stoel vooral van de Claudia Sträter winkels in Nederland. Ik vond het leuk om te ontdekken dat dit een Rietveld stoel is. Na grofweg 80 jaar beschouw ik deze stoel nog steeds als een modern exemplaar door de strakke vormen. Wel zal deze zowel in een klassiek als modern interieur prachtig staan. Het zou dus ook echt een aanwinst zijn voor mijn interieur! Zou ik de rode variant aandurven? De stoel is te koop vanaf €2735,-

Piet Hein Eek – sloophouten tafel (1992)

Meubels gemaakt van sloophout, je ziet het tegenwoordig overal! De kracht achter deze trend is echter Piet Hein Eek die in de jaren ‘90 bekend werd met zijn sloophouten kasten en tafels. Inmiddels zijn er dus ongelofelijk veel copies van te krijgen, maar een échte Piet Hein Eek kan je goed onderscheiden door het vakmanschap, kwaliteit en de bijzondere composities. Niet alleen de verschillende houtsoorten maken de tafels van Eek bijzonder, maar ook de prachtige laklagen. Als je een tafel wilt kopen of een ander object van Piet Hein Eek, dan kun je langs gaan in zijn fabriek in Eindhoven. Je kunt daar zelf een tafel uitzoeken, maar bijvoorbeeld ook een hapje eten. De enorme fabriek schijnt een hele experience te zijn en ik hoop dan ook snel een bezoekje te brengen. Deze tafel verdient een plekje in mijn top 10 omdat ik een eettafel vaak heel erg moeilijk vind. Het is een plek waar je veel tijd aan doorbrengt en moet dus goed zijn. Deze tafel raakte mij direct. Ik denk ook dat heel veel mensen deze tafel bijzonder zullen vinden! De tafel heeft kleur, is strak, maar heeft ook echt iets karakteristieks.

Fatboy – Headdemock (2002)

Bij Dutch Design denk je misschien niet direct aan het merk Fatboy. Maar als we het over internationale erkenning hebben van Nederlandse ontwerpen, dan zijn de zitzakken en andere voorwerpen van Fatboy een enorm goed voorbeeld. Elke dag worden vanuit de fabriek in Den Bosch tussen de twaalf- en vijftienhonderd Fatboy-producten verscheept naar 65 landen over de hele wereld. Fatboy is meer dan alleen hun eerste zitzak, de original. Minder dan vijftig procent van de inkomsten is tegenwoordig nog afkomstig van de zitzak. De Headdemock (Brabants dialect voor ‘heb jij hem ook’) is inmiddels ook één van de klassiekers van Fatboy. De hangmat is gemaakt van een waterafstotende stof en is UV resistent waardoor hij erg duurzaam is. Een voordeel is ook dat je met meerdere personen in de hangmat kunt en hij een eigen draagsysteem heeft. Mijn ouders hebben deze hangmat al een aantal jaren in de tuin staan en ik heb er ook al heel wat uurtjes in liggen luieren. Vanwege het simpele ontwerp en de robuustheid, is dit voor mij ook absoluut een Dutch design topper. De prijs is €400,-

Hella Jongerius – Poldersofa (2005)

De Poldersofa kan niet ontbreken in deze lijst, zowel qua naam als vorm is het een mooi voorbeeld van Dutch design. De Poldersofa was in 2005 het eerste meubelstuk dat Hella Jongerius ontwierp. Het ontwerp werd direct opgenomen door Vitra. In haar werk met textiel, keramiek en meubels benadrukt Jongerius consequent het belang van kleur en oppervlakken in hedendaags design. Dit zie je ook terugkomen in de Poldersofa. Ieder kussen heeft een aparte teint en er worden verschillende kleuren garen gebruikt. Vooral de details maken deze sofa dan ook erg bijzonder. Waarom ik de Poldersofa zo leuk vind? Deze bank is een enorme eye catcher in je interieur. Zet er één neer en houd de rest vooral heel rustig, dan komt ‘ie het beste tot zijn recht! Het is een herkenbaar ontwerp, gemaakt van prachtige stoffen en heerlijk Hollands door het polderlandschap wat erin terugkomt. Daarnaast ben ik ook een groot fan van capitonneren en bijzondere knopen, dat heeft deze bank zeker. De goedkoopste versie van deze bank is €6500,-

Demakersvan – Cinderella table (2005)

Een geweldig Nederlands ontwerp vind ik de Cinderella table van de Rotterdamse designers van Demakersvan uit 2005. De tafel is gemaakt van multiplex wat op zich niet heel vernieuwend is. De techniek die ze alleen hebben gebruikt geeft een geheel nieuwe kijk op multiplex. De Cinderella table is gemaakt uit 57 lagen van 13 laags multiplex. De tafel is met de computer ontworpen waarna de lagen stuk voor stuk door een computergestuurde CNC-machine zijn uitgezaagd. Daarna zijn de 57 lagen aan elkaar geplakt en met de hand afgewerkt. Een fantastische innovatie toch? Vooral de organische vorm vind ik geweldig. Deels doet het ontwerp mij ook denken aan de Aalto vaas van Iittala. Voor mij is dit een goed voorbeeld van een uniek object, dat toch bijna in elk interieur een mooi plekje kan vinden. Lastig te verkrijgen helaas, er zijn er maar 23 gemaakt!!

Joris Laarman – Bone chair (2006)

De ontwerper Joris Laarman brak in 2003 door met de design radiator Heatwave wat zijn afstudeerproject was voor de Design Academy in Eindhoven. Hij experimenteert veel met nieuwe technieken zoals 3D printers. Aan het ontwerp van de Bone chair ging een hele studie vooraf. Joris Laarman werkte samen met een Duitse professor die de software voor automerk Opel ontwikkelde. Met behulp van deze software werd de vorm van de stoel berekend. Op sommige punten is de stoel dikker dan op andere punten, omdat volgens de software de stoel daar meer kracht nodig heeft. In de natuur werkt het hetzelfde, waar op sommige plekken een boom ook dikker is dan op anderen. Het resultaat van de stoel geeft een bod-achtige structuur. De Bone chair betekende Laarmans definitieve doorbraak. Wat dit ontwerp voor mij vooral bijzonder maakt is de filosofie erachter. Ik vind verhalen rondom een ontwerp nogal eens “gebakken lucht”, maar ik moet zeggen dat het ontwerp voor mij nu alleen maar versterkt wordt door het verhaal erachter. Het minimalisme van de stoel en de organisme vormen vind ik erg mooi. Ik zou graag eens op de Bone Chair willen “proefzitten” om te kijken of ‘ie ook echt comfortabel is. In musea overal ter wereld is deze stoel te zien. Ook is er een “Bone chair” met armleuningen gemaakt en een salontafel!

Marcel Wanders voor Flos- Skygarden (2007)

Marcel Wanders is waarschijnlijk de meest bekende nog levende Dutch designer wereldwijd. De knotted chair uit 1996 betekende zijn grote doorbraak. Hij won in 1997 de Rotterdam designprijs met deze stoel. De knotted chair vind ik erg leuk, maar een recenter ontwerp, wat ik nog veel gaver vind, is de lamp Skygarden die Marcel Wanders voor het Italiaanse design label Flos heeft ontworpen. Marcel Wanders heeft een bijzondere stijl en houdt van overdrijven en uitvergroten. Ik moet ook zeggen dat ik lang niet al zijn ontwerpen Moooi vind. Dit is echter een uitzondering. De binnenkant van de lampenkap is van gips gemaakt met fascinerende ornamenten en de strakke buitenkant is gemaakt van kunststof. Deze combinatie past helemaal in mijn straatje. In mijn huis combineer ik klassiek met strakke elementen en deze lamp is dan ook de perfecte lamp voor boven mijn eettafel. De lamp is in twee groottes verkrijgbaar: 90 cm doorsnee (€2300,-) en 60 cm doorsnee (€1700,-).

Shay Alkalay voor Arco- Pivot wandkast (2008)

Shay Alkalay is geen Nederlandse ontwerper maar afkomstig uit Israël. Hij heeft echter verschillende ontwerpen gemaakt voor het typisch Nederlandse familiebedrijf Arco. Bij Arco wordt elke meubelstuk in Winterswijk op bestelling gemaakt in de houtsoort, kleur en lakafwerking die jij kiest. De Pivot wandkast is dus een buitenlands ontwerp van Nederlandse makelij! De tafels van Arco vind ik fantastisch in hun eenvoud. Dit wandkastje daarentegen is niet eenvoudig. Het is een zeer ingenieus ontwerp waarbij de laden kunnen scharnieren. Inspiratie voor dit kastje komt van het mechanisme in traditionele naaidozen en gereedschapskisten. Het lijkt alsof de laden naar beneden vallen uit de wand. Deze wandkast kun je in veel interieurs een plek geven. Het is niet heel opvallend, maar als je goed kijkt valt deze kast op door de bijzondere constructie en het vakmanschap. In de kast kun je niet heel veel kwijt. Dat hoeft van mij ook niet. Hij is al leuk genoeg om gewoon in de hal neer te zetten en te bewonderen. In 2011 is er ook een make-up tafel en bureau geïntroduceerd. Deze is wat lager en heeft naast de kast een langer en dieper blad.  Voor de Pivot wandkast heb ik bij mij thuis al een mooi plekje gevonden, nu alleen nog €1236,- bij elkaar sparen;)

Alex de Witte voor Dark- The big bubble (2013)

Een tijdje geleden kwam ik en plaatje tegen van deze lampen op Pinterest toen ik op zoek was naar een gave lamp voor boven de eettafel. Na wat research kwam ik erachter dat deze lampen van de hand van een Nederlandse ontwerper waren, Alex de Witte. Ik moet zeggen dat ik bij deze ontdekking weer heel trots op Nederland als designland was. Deze lampen van Alex de Witte zijn inmiddels de bekendste uit zijn oeuvre. De lampen worden ambachtelijk met de hand geblazen in Tsjechië onder het toeziend oog van Alex himself. De hanglamp heeft de vorm van een zeepbel en is verkrijgbaar in de kleuren: transparant, rood, amber en smoke. Omdat de Big Bubble met de hand is gemaakt kan de vorm en afmeting variëren (van 90 cm tot 115 cm hoogte), dus elk exemplaar is uniek. Deze lamp won meerdere prijzen waaronder de Design Plus Award 2014 en de Red Dot design award 2014. Op het moment heb ik niet echt een geschikte plek voor deze lampen, maar als ik ooit een grote woonkeuken met kookeiland heb, dan zal ik weer aan deze lampen denken. Het is namelijk een heel transparant, eenvoudig en tijdloos ontwerp. De prijs voor alle varianten is €1560,-