Timeless Thonet

Bij het zien van dit plaatje herken je deze stoel vast. Waarschijnlijk associeer je er een Frans café stoeltje mee. Als iemand het nu over de 14 stoel heeft, van de grootste meubelmaker ter wereld, dan gaat er bij weinig mensen een belletje rinkelen. Dit artikel zal wat dieper ingaan op de ontwerpen van meubelmerk Thonet. Waarschijnlijk herken je nog meer meubels en zul je zien dat ze in heel veel verschillende interieurs fantastisch tot recht komen!

Geschiedenis lesje

We beginnen in het stadje Boppard (Duitsland) in 1830, waar Michael Thonet begon met het maken van de eerste Thonet stoelen. Door stukken hout met lijm en warm water soepel te maken, kreeg hij rondingen in deze stoelen. In Duitsland sloegen de stoelen niet aan en op aanraden van een kennis vertrok Michael naar Wenen. Hier had hij uiteindelijk meer succes en wist ook een patent op zijn bijzondere buigtechniek te krijgen. Het ontwerp waar hij mee doorbrak was de stoel 14, die in verschillende Weense koffiehuizen te zien waren. Het was één van de eerste lichte, minder massief ogende meubelstukken. In 1851 kreeg hij nog meer bekendheid vanwege zijn deelname aan de Wereld Tentoonstelling in Londen. Michael opende fabrieken in verschillende landen met in de nabijheid beukenbossen. Rond elke fabriek bouwde hij een stadje met de nodige sociale voorzieningen voor zijn werknemers. In de hoogtijdagen van Thonet werden er 4000 meubelstukken per dag geproduceerd en ontstond er voor het eerst massaproductie.

Ontwerpen van het eerste uur, zijn nog helemaal van nu. Ze vinden hun weg in verschillende interieurstijlen en passen o.a. heel goed in een Scandinavisch interieur. Nieuw kost de stoel 214 €677 en de stoel 209 (met leuningen) €925. Vind je dit een beetje aan de prijs? Op antiekmarkten en Marktplaats kom je genoeg tweedehandsje tegen. Er zijn er immers immens veel 214’s geproduceerd in de afgelopen 150 jaar.

De tweede generatie     

Na het overlijden van Michael zetten zijn 5 kinderen het bedrijf voort. Zij zorgden voor een frisse wind in het bedrijf en trokken veel nieuwe ontwerpers aan zoals Otto Wagner, Mart Stam, Ludwig Mies van der Rohe, Le Corbusier en Gerrit Rietveld. Rond de jaren ‘30 van de vorige eeuw werden de stalen buismeubels geïntroduceerd die pasten bij de ideeën van Bauhaus en de Nieuwe Zakelijkheid. Mart Stam ontwierp een stoel (S43) zonder achterpoten gemaakt van stalen buizen met een zitting en rugleuning van voorgevormd multiplex. Marcel Breuer kwam ook met een zogenoemde ‘Freischwinger’. Deze stoel (S64 en S32) heeft een zitting van gevlochten riet. Door de lichte en strakke vormgeving passen ook deze stoelen in veel interieurs: conferentieruimten, wachtkamers, restaurants en woningen.

Thonet in de 21^ste eeuw

De eerste meubels van gebogen hout in de 19e eeuw en de stalen buis meubels in de 20ste eeuw, waren destijds enorm vernieuwend. In de 21ste eeuw brengt Thonet nog steeds veel innovatieve ontwerpen uit in samenwerking met verschillende gerenommeerde designers van over de hele wereld. Een erg mooi exemplaar vind ik de massief houten eettafel (S1091) van Randolf Schot (2017). Een hele stevige tafel die vanwege zijn hoeken en contrasterende, stoere onderstel, echt bijzonder is. Ook heel gaaf met de bijpassende houten banken (S 1094 en S1095). Een andere topper is de bank S650 van Sabine Hutter uit 2015. Een herinterpretatie van de buismeubels uit de jaren ’30 van de vorige eeuw. De zwartmetalen buizen geven de bank een lichte indruk. Er zijn ook nog veel variaties op de S650 verkrijgbaar.

De 214K van Thonet prijkt nog op mijn wishlist. Deze variant op de bekende 214 werd in 2009 uitgeven voor het 150-jarige jubileum van de Weense koffiehuisstoel. In de rechterpoot zit een merkwaardige knoop. Deze verwijst natuurlijk naar de buigtechniek die Michael Thonet voor het eerst toepaste. Dit stoeltje zou een mooi exemplaar voor op de slaapkamer zijn!